Het personeelstekort in de bouw is zo groot aan het worden, dat de vraag naar senioren toeneemt. Maar komen zij ook wel echt aan de bak? En lost dat het personeelstekort op?
De afgelopen weken verschenen er meerdere berichten over vijftigplussers in de bouw. Uit cijfers van het UWV blijkt namelijk dat 59 procent van de werkloze bouwarbeiders van vijftig of ouder binnen een half jaar weer aan het werk is. Goed nieuws natuurlijk, maar zo simpel ligt het niet.
Totaalplaatje
Ten eerste laten deze cijfers niet het totaalplaatje zien. Zoals in het AD wordt opgemerkt: het aantal WW-uitkeringen onder bouwvakkers daalt weliswaar (begin 2016 hadden 12.000 personen een WW-uitkering, nu 4500), maar dit betekent niet dat al deze mensen ook daadwerkelijk een baan hebben gevonden. Er zijn ook simpelweg mensen die in de bijstand zijn beland, ziek zijn geworden of met pensioen zijn gegaan. Dat wordt onderstreept door woordvoerster Nicole van der Goorbergh van het UWV in West-Brabant, die in hetzelfde artikel in het AD uitlegt dat het aantal vijftigplussers in totaal gelijk blijft. Zo zegt zij: 'Het is nog steeds zo dat oudere werknemers moeilijker aan de bak komen dan jongere.'Buitenlandse krachten
Deze week bleek ook uit een stuk in het NRC dat het werk inmiddels voor een groot deel door buitenlandse krachten is overgenomen, zo bleek uit de onlangs verschenen studie van het Economisch Instituut voor de Bouw. Inmiddels komt een vijfde van de arbeidskrachten uit het buitenland, waaronder Polen, Bulgaren en Roemenen. Zeker bij bedrijven die op korte termijn een grote hoeveelheid krachten nodig heeft, maakt van buitenlandse werknemers gebruik. Bovendien zijn de tarieven voor buitenlandse ZZP'ers gemiddeld lager dan die van Nederlandse ZZP'ers.Eindeloos solliciteren
Volgens het UWV is er een daling te zien, toch zijn er in de praktijk genoeg vijftigplussers in de bouw die maar niet aan de bak komen. Zo stond er onlangs in Cobouw het mooie portret van Jan-Jaap (54), die al zes jaar thuis zit. Hij vertelt dat hij over de goede papieren beschikt, maar dat hij maar geen werk vindt, ondanks het sturen van twee, drie brieven per week. Wat het vinden van werk extra moeilijk maakte, is dat veel van de vacatures ook niet vervuld worden: “Achteraf heb ik te horen gekregen dat veel van die vacatures niet eens bestaan. Maar dat ze als marketingstrategie door bedrijven in de markt werden gezet.” Het is niet dat hij niet wil: hij staat open voor minder salaris, een andere functie. Als hij vraagt waarom hij wordt afgewezen, krijgt hij verschillende verhalen te horen, maar zelf heeft hij het vermoeden dat men hem toch te oud vindt - al kan dat niet worden gezegd in verband met leeftijdsdiscriminatie.Bijscholing zou een oplossing kunnen zijn
Moeilijker aan een baan
En hij is niet de enige, dagblad Trouw constateerde onlangs dat er in meerdere sectoren veel vacatures zijn, maar dat de vijftigplusser toch moeilijker aan een baan komt. Een verklaring hiervoor is ook dat de banen waar vijftigplussers naar zoeken, niet meer bestaan. We leven in een snel ontwikkelende samenleving, en dat heeft zijn weerslag hoe banen eruit zien. Andere problemen die worden geconstateerd onder vijftigplussers: een te klein netwerk hebben en jezelf niet spannend genoeg kunnen presenteren. Ongeveer 80% van alle banen wordt tegenwoordig vervuld via het eigen netwerk. Meer mensen kennen bij bedrijven, kan je kans op een baan aanzienlijk vergroten. En wat betreft die presentatie legt Marije Buckens, directeur van loopbaanadvies- en bemiddelingsbureau 50 Company, uit in Trouw: 'Millennials leren op school hoe zij zichzelf moeten presenteren. Deze generatie heeft dat nooit geleerd, waardoor zij vaker buiten de boot valt.'Bijscholing bouwpersoneel
Maar of het vervullen van die banen met vijftigplussers de oplossing zou zijn? Op zich zou je denken: een tekort aan personeel + meer vijftigplussers aan het werk zou het personeelstekort kunnen oplossen. Maar ook dat ligt niet zo makkelijk. Want er zijn toch bouwbedrijven die vijftigplussers een lastige groep blijven vinden. Het werk is fysiek zwaar en als vijftigplusser begin je nou eenmaal toch te slijten. Wat wellicht een oplossing zou kunnen zijn is mogelijkheden tot zij-instromen en het volgen van opleidingen via de campagne Je gaat het maken. Désirée van der Jagt van Bouwend Nederland zegt in het AD: dat vijftigplussers nadrukkelijk worden aangesproken in wervingsacties voor personeel: 'Zo hebben we de campagne ‘Je gaat het maken’ waarmee we mensen proberen te interesseren voor de bouwsector. Daarbij richten we ons ook op zij-instromers waaronder vijftigplussers.' Volgens Van der Jagt zijn er de komende jaren 60.000 mensen nodig in de bouw: '37.000 moeten vervangen worden. Via onze opleidingstrajecten kunnen we deze plekken opvullen. 23.000 vacatures zullen we via zij-instromers moeten opvullen.'